តើអ្វីទៅជាការបណ្តុះបណ្តាលផ្អែកលើសមត្ថភាព?
១. និយមន័យ នៃការបណ្តុះបណ្តាលផ្អែកលើសមត្ថភាព
ការបណ្តុះបណ្តាលផ្អែកលើសមត្ថភាព គឺជាប្រព័ន្ធអប់រំមួយដែលផ្តោតសំខាន់លើការពិពណ៌នា ការរៀននិងការបង្ហាញផ្ទាល់អំពីសមត្ថភាពទាំងនោះ (ចំណេះដឹង ជំនាញ និងឥរិយាបទ) ដែលជាចំណុចស្នូល នៃភារកិច្ច ឬកិច្ចការ សកម្មភាព ឬមុខរបរមួយ។
ការបណ្តុះបណ្តាលផ្អែកលើសមត្ថភាព សំដៅដល់គោលវិធីនៃការបង្ហាត់បង្រៀនដែលផ្តោតសំខាន់ចំពោះសិស្ស ឬអ្នកសិក្សាក្នុងការអភិវឌ្ឍនិងបង្ហាញផ្ទាល់លើសមត្ថភាពជាក់លាក់ ដែលអាចវាស់វែងបានតាមរយៈការធ្វើតេស្តិ៍អនុវត្តផ្ទាល់។
ការបណ្តុះបណ្តាលផ្អែកលើសមត្ថភាព មានលក្ខណៈផ្ទុយពីគោលវិធីបណ្តុះបណ្តាលតាមបែបប្រពៃណី ដែលជាគោលវិធីផ្តោតសំខាន់លើអ្នកសិក្សាទទួលបានចំណេះដឹងអំពីរបៀបធ្វើអ្វីមួយដែលអាចវាស់វែងបានតាមរយៈការធ្វើតេស្តិ៍សរសេរ។
២. សារប្រយោជន៍នៃការបណ្តុះបណ្តាលផ្អែកលើសមត្ថភាព៖
- អ្នកសិក្សាមានវឌ្ឍនភាពទទួលបានជំនាញវិជ្ជាជីវៈកម្រិតខ្ពស់ដោយខ្លួនឯង
- អ្នកសិក្សាទទួលបានសមត្ថភាពខ្ពស់ជាងអ្នកសិក្សាតាមរយៈវិធីសាស្ត្របង្រៀនតាមគោលវិធីគ្រូមជ្ឈមណ្ឌល
- អ្នកសិក្សាទទួលបានសមត្ថភាពក្នុងរយៈពេលខ្លីជាងកម្មវិធីបណ្តុះបណ្តាលតាមបែបប្រពៃណី
- អ្នកសិក្សាកសាងទំនុកចិត្តផ្ទាល់ខ្លួន និងគោរពខ្លួនឯង តាមរយៈការទទួលបានជោគជ័យក្នុងការសិក្សារៀនសូត្រ
- អ្នកសិក្សារៀនជួយគ្នា រៀនរួមរស់ជាមួយគ្នា ជាជាងប្រកួតឈ្នះចាញ់ដើម្បីចំណាត់ថ្នាក់
- អ្នកសិក្សាមានវឌ្ឍនភាពតាមរយៈការបង្រៀន និងរៀនដោយខ្លួនឯង ដោយការបង្ហាញផ្ទាល់ ដើម្បីទទួលបានសមត្ថភាពជាក់លាក់ណាមួយ
- ការបង្រៀននិងរៀន គឺតាមមត្រូវការរបស់បុគ្គលមា្នក់ៗ ជាជាងរៀនជាក្រុម ដើម្បីទទួលបានសមត្ថភាពជាអតិបរមាតាមដែលអាចធ្វើបាន
- លទ្ធផលសិក្សា ត្រូវបានវាយតម្លៃជារឿយៗ
- ការបង្រៀននិងរៀន ធ្វើឡើងឆ្លើយតបនឹងជំហានសិក្សារបស់បុគ្គលម្នាក់ៗ ជាជាងផ្អែកលើពេលវេលា
- ការបង្រៀននិងរៀន គឺផ្តោតទៅលើការងារ បញ្ហា និងស្ថានភាពជាក់ស្តែង(ធ្វើឡើងនៅទីកន្លែងណាក៏បាន ក្រៅពីថ្នាក់រៀន)។
៣. បុគ្គលិកលក្ខណៈនៃការបណ្តុះបណ្តាលផ្អែកលើសមត្ថភាព
- ការបង្រៀននិងរៀន គឺតាមមត្រូវការរបស់បុគ្គលមា្នក់ៗ ជាជាងរៀនជាក្រុម ដើម្បីទទួលបានសមត្ថភាពជាអតិបរមាតាមដែលអាចធ្វើបាន
- លទ្ធផលសិក្សា ត្រូវបានវាយតម្លៃជារឿយៗ
- កម្មវិធីសិក្សាសង្កត់ធ្ងន់លើលក្ខខណ្ឌតម្រូវនៃច្រកសិក្សា
- ការបង្រៀននិងរៀន ធ្វើឡើងត្រូវឆ្លើយតបនឹងជំហានសិក្សារបស់បុគ្គលម្នាក់ៗ
- ការបង្រៀននិងរៀន គឺផ្តោតទៅលើការងារ បញ្ហា និងស្ថានភាពជាក់ស្តែង(ធ្វើឡើងនៅទីកន្លែងណាក៏បាន ក្រៅពីថ្នាក់រៀន)
- ការបង្រៀននិងរៀន ធ្វើឡើងតាមម៉ូឌុល និងមានលក្ខណៈបត់បែនបាន។
៤. ធាតុសំខាន់ៗនៃការបណ្តុះបណ្តាលផ្អែកលើសមត្ថភាព
- បណ្តាសមត្ថភាពដែលត្រូវទទួលបានត្រូវបានកំណត់ និងផ្ទៀងផ្ទាត់យ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់ ព្រមទាំងបានផ្សព្វផ្សាយជាសាធារណជាមុនសិន មុននឹងដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់
- លក្ខណវិនិច្ឆ័យ ដែលត្រូវបានប្រើប្រាស់ក្នុងការវាយតម្លៃ អំពីសមិទ្ធផល និងលក្ខខណ្ឌដែលសមិទ្ធផលនឹងត្រូវបានវាយតម្លៃ ត្រូវបានចែងយ៉ាងច្បាស់លាស់ និងបានផ្សព្វផ្សាយជាសាធារណៈជាមុន
- កម្មវិធីបណ្តុះបណ្តាលផ្តល់ឱកាសឲ្យបុគ្គលម្នាក់ៗក្នុងការអភិវឌ្ឍ និងការវាយតម្លៃផ្ទាល់ខ្លួននូវសមត្ថភាពនីមួយៗ ក្នុងចំណោមបណ្តុំសមត្ថភាពដែលបានកំណត់
- ការវាយតម្លៃសមត្ថភាព គឺជាការពិចារណាយ៉ាងល្អិតល្អន់ទៅលើចំណេះដឹងនិងឥរិយាបទរបស់អ្នកសិក្សា ក៏ប៉ុន្តែតម្រូវឲ្យមានការអនុវត្តជាក់ស្តែងពិតប្រាកដនៃសមត្ថភាពនីមួយៗ ដែលជាប្រភពចម្បងនៃភស្តុតាង។
ការប្រៀបធៀបការបណ្តុះបណ្តាលតាមបែបប្រពៃណី និងការបណ្តុះបណ្តាលតាមបែបសម័យទំនើប (ការបណ្តុះបណ្តាលផ្អែកលើសមត្ថភាព)
*ការបណ្តុះបណ្តាលតាមបែបប្រពៃណី
១. ផ្អែកលើមាតិកាមេរៀន
២. ផ្អែកលើម៉ោងកំណត់
៣. ឆ្លើយតបជំហានរបស់ក្រុម
៤. ឆ្លើយតបតម្រូវការរបស់ក្រុម
៥. ពន្យាពេលនៃការវាយតម្លៃលទ្ធផលសិក្សា
៦. តម្រង់ទិសតាមមុខវិជ្ជាដែលបានកំណត់
៧. ការបង្រៀននិងរៀននៅតែក្នុងថា្នក់រៀន
៨. គោលបំណងទូទៅ
*ការបណ្តុះបណ្តាលផ្អែកលើសមត្ថភាព
១. ផ្អែកលើសមត្ថភាព
២. ផ្អែកលើការអនុវត្តជាក់ស្តែង
៣. ឆ្លើយតបជំហានរបស់បុគ្គលម្នាក់ៗ
៤. ឆ្លើយតបនឹងតម្រូវការរបស់បុគ្គលម្នាក់ៗ
៥. លទ្ធផលសិក្សាត្រូវបានវាយតម្លៃជារឿយៗ
៦. តម្រង់ទិសតាមម៉ូឌុល
៧. ការបង្រៀននិងរៀនប្រព្រឹត្តិទៅទីកន្លែងណាក៏បាន
៨. គោលបំណងជាក់លាក់
៥. មូលហេតុនៃការអនុវត្តការបណ្តុះបណ្តាលផ្អែកលើសមត្ថភាព
- អ្នកសិក្សាមិនតម្រូវឲ្យសិក្សាឡើងវិញនូវជំនាញដែលមានស្រាប់
- អ្នកសិក្សាអាចចូលរៀនក្នុងកម្មវិធីបណ្តុះបណ្តាលពេលណាក៏បាន
- អ្នកសិក្សាអាចចូលរៀននៅកម្រិតណាមួយក៏បាន អាស្រ័យលើសមត្ថភាពបច្ចុប្បន្ន
- ស្តង់ដាជាតិសមត្ថភាពអាចត្រូវបានធ្វើបច្ចុប្បន្នកម្មពេលណាក៏បាន ដើម្បីរក្សាបច្ចុប្បន្នភាពមុខរបរទាំងនោះ
- គ្រូបច្ចេកទេសនិងវិជ្ជាជីវៈមានសមត្ថភាពបញ្ចេញស្នាដៃយ៉ាងពិតប្រាកដនិងមានប្រសិទ្ធិភាព
- ការប្រើប្រាស់សម្ភាររូបវ័ន្តត្រូវបានប្រើដល់កម្រិតអតិបរមា
- ការដាក់ជំនួសអ្នកបញ្ចប់ការសិក្សាប្រកបដោយសមត្ថភាពនៅក្នុងការងារ ត្រូវបានសម្របសម្រួល
- អ្នកសិក្សាដែលជាជនពិការ អាចបញ្ចប់ការសិក្សាទៅតាមលទ្ធផលសិក្សាណាដែលពួកគេអាចមានសមត្ថភាពទៅរួច។
៦. ឧបករណ៍នៃការបណ្តុះបណ្តាលផ្អែកលើសមត្ថភាព
ក. ការវិភាគមុខងារ
ខ. ការចូលរួម/ការបញ្ជាក់ជាមួយឧស្សាហកម្ម/វិស័យឯកជន
គ. ការកំណត់សមត្ថភាពមូលដ្ឋាន និងសមត្ថភាពស្នូល
ឃ. បរិស្ថានរៀន
- ប្លង់ថ្នាក់រៀន
- មជ្ឈមណ្ឌលធនធាន។
ង. ការបង្រៀននិងរៀនក្រៅថ្នាក់រៀន
- ទស្សនកិច្ចសិក្សា
- ការបណ្តុះបណ្តាលពេលកំពុងបម្រើការងារ។
ច. ការរក្សាកំណត់ត្រា
ឆ. ការវាយតម្លៃផ្អែកលើសមត្ថភាព
ជ. ម៉ូឌុល។
៧. តួនាទីរបស់គ្រូបច្ចេកទេស និងវិជ្ជាជីវៈ
- អ្នកពិគ្រោះយោបល់/អ្នកសម្របសម្រួល
- អ្នកវាយតម្លៃ
- អ្នកអភិវឌ្ឍន៍។
៨. លក្ខខណ្ឌអំណោយផលនៃការសិក្សា
- ពេលវេលាច្រើន
- ទំនាក់ទំនងជាមួយគ្រូបច្ចេកទេសនិងវិជ្ជាជីវៈ
- លទ្ធផល ឬការរំពឹងទុកជាក់លាក់ និងច្បាស់លាស់
- មាតិកាមេរៀនមានភាពទាក់ទាញ
- សម្ភារសិក្សាមានច្រើនជម្រើស
- ការរៀនដោយពិសោធន៍
- ការបង្រៀននិងរៀននៅទីណាក៏បាន។
អត្ថបទទាក់ទង
តើកត្តាអ្វីខ្លះដែលជះឥទ្ឋិពលទៅលើការបណ្តុះបណ្តាល និងអភិវឌ្ឈន៍?
តើទំនាក់ទំនងនៃការបណ្តុះបណ្តាល និងអភិវឌ្ឍន៍ទៅនឹងការអនុវត្តការងារមានលក្ខណៈដូចម្តេច?